Een patiëntenvereniging is een vereniging of stichting voor patiënten die lijden aan een bepaalde aandoening of ziekte. Deze organisaties zijn belangenverenigingen die zich richten op het leggen van contact tussen lotgenoten, het behartigen van patiëntenbelangen, en het verstrekken van informatie en voorlichting aan aangesloten patiënten en derden. Afhankelijk van de aandoening wil een patiënt zijn of haar belangen vaak vertegenwoordigd zien binnen een organisatie waar ze lid van zijn.

Wanneer iemand in je omgeving of jijzelf geconfronteerd wordt met een ziekte of aandoening, kan dit vaak vele vragen oproepen. In zulke gevallen kan een patiëntenvereniging een waardevolle uitkomst bieden. Patiëntenverenigingen beschikken over veel kennis over de aandoening door ervaringen van andere patiënten. Ze doen er alles aan om de belangen van patiënten te behartigen, bijvoorbeeld door het verstrekken van nieuws, achtergrondinformatie, ervaringsverhalen en mogelijkheden voor contact. Ook brengen patiënten via de organisatie in contact met andere lotgenoten, wat waardevol kan zijn om ervaringen te delen met iemand die hen begrijpt. Daarnaast kunnen deze personen elkaar tips geven of gewoon gezellig kletsen.

Naast deze voordelen bieden patiëntenorganisaties vaak uitgebreide informatie over aandoeningen, die buiten de vereniging moeilijker te verkrijgen is. Ze geven vaak een verenigingsblad uit en onderhouden meestal een website. Sommige van deze websites beschikken over een forum waar lotgenoten digitaal kunnen communiceren en waar informatie te vinden is voor leden en andere geïnteresseerden. Behalve informatie voor leden, bieden zij vaak ook voorlichting aan hulpverleners, familieleden en andere betrokkenen. Daarnaast kunnen patiëntenverenigingen soms informatie verstrekken aan derden die behoefte hebben aan ervaringsdeskundigheid.

De meeste patiëntenverenigingen organiseren daarnaast ook:

• Lotgenotencontact en bijeenkomsten
• Voorlichtingsavonden
• Uitstapjes

Bovendien houden sommige patiëntenverenigingen zich bezig met wachtlijstbemiddeling en het regelen van kortingen voor leden of hun donateurs.

Vergoedingen lidmaatschap patiëntenvereniging

Wanneer de patiënt alleen een basisverzekering heeft bij zijn zorgverzekeraar, wordt een lidmaatschap bij een patiëntenvereniging niet vergoed, aangezien dit niet is opgenomen in de wettelijk vastgestelde basisverzekering. Als de verzekerde echter een aanvullende zorgverzekering heeft, kan het lidmaatschap tot een bepaald bedrag worden vergoed. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van het aanvullende pakket dat de verzekerde heeft afgesloten bij de zorgverzekeraar.

Voor de zorgverzekering 2025 zijn er slechts een handjevol verzekeraars die dit nog dekken, de vergoedingen liggen tussen de 20 en 50 euro per jaar. Wat overigens niet opweegt tegen de kosten van deze aanvullende zorgverzekeringen. Je moet het dus als extra zien dat je dit kan gebruiken als je toevallig een (duur) aanvullend pakket bezit.